Nhật Bản đang xem xét khởi động lại nhà máy điện hạt nhân Kashiwazaki-Kariwa, nhà máy điện hạt nhân lớn nhất thế giới, với tổng công suất 8.212 MW. Nhà máy này đóng cửa kể từ năm 2012, sau các lo ngại về an toàn và các quy định chặt chẽ hơn được ban hành sau thảm họa ở nhà máy điện hạt nhân Fukushima I năm 2011.
Nhà máy điện hạt nhân Kashiwazaki-Kariwa do Công ty điện lực Tokyo (TEPCO) vận hành. Việc khởi động lại hai tổ máy lớn nhất của nhà máy này, số 6 và số 7, tổng công suất khoảng 2.710 MW, có thể diễn ra sớm nếu được các cơ quan quản lý và chính quyền địa phương chấp thuận, trong cuộc họp dự kiến cuối tháng 12/2025.
Sau thảm họa tại nhà máy điện hạt nhân Fukushima I năm 2011, Nhật Bản đóng cửa gần như toàn bộ lò phản ứng, việc khởi động lại chúng diễn ra rất chậm. Đến cuối năm 2024, chỉ có 14 lò phản ứng được khởi động trở lại theo các quy định nghiêm ngặt hơn sau thảm họa Fukushima.
Nếu được chấp thuận, việc khởi động lại dù chỉ một phần của Kashiwazaki-Kariwa cũng có thể thúc đẩy đáng kể sản lượng điện hạt nhân của Nhật Bản. Đối với TEPCO, động thái này có thể giúp giảm chi phí vận hành, giảm phụ thuộc vào nhiên liệu nhập khẩu đắt đỏ và cải thiện triển vọng tài chính dài hạn.
An toàn là một mối quan tâm lớn. TEPCO phải vận hành nhà máy theo các tiêu chuẩn khắt khe hơn được áp dụng sau thảm họa Fukushima. Đối với cư dân gần nhà máy, ký ức về thảm họa vẫn còn in đậm. Điều này dẫn đến sự phản kháng của người dân địa phương ở một số cộng đồng.
Bên cạnh đó, còn có những rủi ro tài chính. Việc tái khởi động nhà máy điện hạt nhân đòi hỏi các khoản đầu tư lớn vào việc nâng cấp an toàn, tuân thủ quy định và quan hệ cộng đồng. Nếu thị trường điện hoặc điện hạt nhân thay đổi, các chi phí này có thể trở thành gánh nặng.
Nếu được đưa trở lại hoạt động, Kashiwazaki-Kariwa có thể đóng vai trò quan trọng trong việc giảm chi phí nhập khẩu khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) của Nhật Bản. Nhật Bản là một trong những nước nhập khẩu LNG lớn nhất thế giới, và điện hạt nhân là một giải pháp để giảm phụ thuộc vào các thị trường biến động.
Việc khởi động lại các lò phản ứng tạm ngừng hoạt động ở Nhật Bản vẫn còn một chặng đường dài phía trước. Nhiều lò phản ứng hiện ngừng hoạt động, do các công ty điện lực đang tìm kiếm sự chấp thuận của cơ quan quản lý và sự đồng thuận của địa phương.
Kế hoạch năng lượng chiến lược của Nhật Bản đặt mục tiêu đạt khoảng 20% điện hạt nhân vào năm 2040, cùng với phát triển mạnh năng lượng tái tạo (40-50%). Các mục tiêu này nhằm cắt giảm chi phí nhập khẩu nhiên liệu và giảm phát thải, nhưng sẽ cần nhiều hơn việc khởi động lại, kéo dài tuổi thọ hoặc xây nhà máy mới.
Lý do thương mại cho việc tăng cường điện hạt nhân ở Nhật Bản dựa trên một số yếu tố. Các lò phản ứng được khởi động lại giúp giảm chi phí sử dụng LNG và giúp các công ty điện lực ổn định chi phí sản xuất điện. Chúng cũng cung cấp nguồn điện cơ bản ổn định, ít carbon, bổ sung cho nguồn điện tái tạo không liên tục.
Việc Nhật Bản xem xét khởi động lại nhà máy điện hạt nhân lớn nhất thế giới diễn ra vào thời điểm nhiều quốc gia đang kỳ vọng vào điện hạt nhân. Giá năng lượng tăng cao, bất ổn địa chính trị và các mục tiêu khí hậu khiến điện hạt nhân trở nên hấp dẫn hơn. Sự trở lại của Nhật Bản có thể tác động đến các quốc gia khác xem xét phát triển các chương trình hạt nhân của riêng họ.
Đối với TEPCO, việc khởi động lại Kashiwazaki-Kariwa củng cố vị thế điện hạt nhân là một phần cốt lõi trong hoạt động kinh doanh của họ. Đối với khu vực, điện hạt nhân mang lại nguồn năng lượng ổn định hơn, hỗ trợ kinh tế địa phương và giảm khí thải. Còn đối với Nhật Bản, điều này có thể báo hiệu, ngành hạt nhân đã trở lại trong cơ cấu năng lượng dài hạn của mình.
