Trước khi có điện

Từ hàng nghìn năm trước, việc sử dụng các vật dụng phẳng, nóng để làm phẳng vải, giảm nếp nhăn đã có rất sớm, điều này có thể thấy ở các nền văn minh sơ khai. Vào khoảng năm 400 trước Công nguyên, người Hy Lạp đã nung nóng một thanh tròn, sử dụng để tạo các nếp gấp trên áo choàng. Người La Mã cổ đại sử dụng một vật phẳng như mái chèo bằng kim loại, dùng để đập quần áo với hy vọng việc đập sẽ loại bỏ các nếp nhăn. Người Trung Quốc cổ đại sử dụng chảo/muỗng bằng kim loại được nung nóng bằng than hoặc cát nóng, chà xát lên quần áo để làm phẳng các nếp nhăn.

"Bàn ủi" xuất hiện lần đầu tiên ở châu Âu vào những năm 1300. Lúc ấy, vật dụng chỉ đơn giản là miếng kim loại nhẵn được gắn vào tay cầm. Miếng kim loại được nung trên ngọn lửa đến khi đủ nóng, sau đó lấy ra bằng một găng tay cách nhiệt. Một lớp vải sẽ bao phủ quần áo để ngăn chặn bồ hóng từ miếng kim loại làm ố quần áo. Khi miếng kim loại nguội, nó được hâm nóng lại và quá trình này lặp lại.

Từ thế kỷ 17 trở đi, những vật dụng mang tên “sắt cứng” (sad-irons) hay “sắt phẳng” (flat-iron) bắt đầu được sử dụng để ủi quần áo. Vào buổi bình minh của Cách mạng công nghiệp, các vật dụng phẳng được thay thế bằng các hộp sắt đáy phẳng, bên trong chứa than nóng đỏ, tạo ra bề mặt nóng để làm phẳng vải nhàu nát. Vật liệu đốt để làm nóng bàn ủi sơ khai có thể là vỏ dừa, củi, than…, để tạo ra nhiệt. “Bàn ủi hộp” này có một tay cầm. Hình dáng này kéo dài trong vài trăm năm.

Công nghệ kim loại bắt đầu phát triển vào những năm 1800, đẩy nhanh sự phát triển của bàn ủi. Đến năm 1870, tay cầm bằng gỗ đã được sử dụng để tránh bị bỏng vì gỗ không giữ nhiệt như sắt.

Vào cuối thế kỷ 19 đầu thế kỷ 20, nhiên liệu dùng cho bàn ủi còn bổ sung thêm các loại chất lỏng như cồn, dầu cá voi,… nhưng đi kèm theo đó là nguy cơ gây cháy nổ cao. Thế nên, trước khi xuất hiện bàn ủi điện, bàn ủi than là phổ biến nhất.

Bàn ủi điện

Việc phát minh ra bàn ủi điện trùng hợp với quá trình điện khí hóa rộng khắp các vùng ở Hoa Kỳ vào những năm 1880. Các bàn ủi dùng chất đốt thô sơ được thay thế dần bởi các bàn ủi dùng điện. Phần kim loại dùng để tiếp xúc trực tiếp với vải vóc, quần áo được chế tạo từ nhôm hay thép không rỉ.

Loại bàn ủi dùng nguồn nhiệt là điện trở, phát ra nhiệt khi có dòng điện chạy qua được sáng chế vào năm 1882 bởi Henry W. Seely (1861 - 1943) ở New York (Hoa Kỳ). Ngày 6/6/1882, Henry W. Seely được cấp bằng sáng chế (bằng số 259.054) cho bàn ủi điện. Bàn ủi này nặng đến 15 pound (gần 6,8 kg) và mất nhiều thời gian để làm nóng.

Cùng thời gian này, vài loại bàn ủi điện khác cũng được sáng chế. Một trong số đó được sáng chế ở Pháp năm 1882, sử dụng nguồn nhiệt là hồ quang carbon để tạo nhiệt, tuy nhiên, điều này được đánh giá là nguy hiểm, không an toàn và không thành công về mặt thương mại.

Trong thời kỳ đầu tiên của bàn ủi điện, chúng chưa có một cơ chế hữu hiệu để điều khiển nhiệt độ. Năm 1892, bàn ủi cầm tay sử dụng điện được Crompton and Co. và General Electric Company giới thiệu, cho phép điều chỉnh nhiệt của bàn ủi. Sau đó, bàn ủi điện tiếp tục đợt cải tiến bằng việc cho ra bàn ủi hơi nước vào giữa những năm 1920.