Bạn sử dụng điện hằng ngày nhưng có lẽ không quan tâm nhiều đến việc điện đến từ đâu để cung cấp năng lượng cho các thiết bị điện trong nhà của bạn. Tuy nhiên, bạn cũng nên nghĩ đến, không phải vì một thời điểm nào đó đột nhiên bị mất điện mà vì những lo ngại về biến đổi khí hậu và môi trường toàn cầu hiện nay, có liên quan đến năng lượng đủ hay thiếu, giá cao hay thấp.
Không như từ thuở sơ khai, năng lượng ngày nay có nhiều dạng khác nhau, mỗi dạng có những đặc điểm và công dụng riêng. Hãy điểm qua các nguồn năng lượng để sản xuất, lưu trữ điện hiện nay.
Năng lượng tái tạo
Năng lượng tái tạo đến từ các nguồn tự nhiên, có thể tái tạo. Các nguồn năng lượng này rất quan trọng đối với phát triển bền vững.
● Thủy điện: Đập thủy điện khai thác năng lượng của dòng nước chảy, cung cấp cho turbine để sản xuất điện. Đây là một trong những dạng năng lượng tái tạo lâu đời nhất.
● Năng lượng mặt trời: Tấm pin mặt trời chuyển đổi ánh sáng mặt trời thành điện. Chúng có thể lắp đặt trên mái nhà hoặc ở các trang trại năng lượng mặt trời quy mô lớn.
● Năng lượng gió: Turbine gió thu năng lượng từ gió để tạo ra điện. Chúng thường được thấy ở các trang trại điện gió trên đất liền hoặc trang trại điện gió ngoài khơi.
● Năng lượng địa nhiệt: Năng lượng này đến từ nhiệt bên trong Trái đất. Các nhà máy địa nhiệt sử dụng hơi nước từ các hồ nước nóng dưới lòng đất, để cung cấp năng lượng cho turbine.
● Năng lượng sinh khối: Các vật liệu hữu cơ như gỗ, chất thải thực vật và động vật, được đốt cháy, sử dụng làm nhiên liệu sinh học, cung cấp năng lượng cho turbine để tạo ra điện.
Năng lượng không tái tạo
Năng lượng không tái tạo là các nguồn năng lượng hữu hạn, sẽ cạn kiệt. Nguồn năng lượng này chủ yếu là các nhiên liệu hóa thạch và là nguồn năng lượng chính trong nhiều thập kỷ.
● Than: Than là nhiên liệu hóa thạch được hình thành từ vật liệu thực vật cổ đại. Than được đốt để sản xuất điện nhưng thải ra các chất ô nhiễm đáng kể.
● Khí tự nhiên: Khí tự nhiên sạch hơn than nhưng khi đốt để tạo ra năng lượng đẩy các turbine sản xuất điện, vẫn thải ra khí nhà kính.
● Dầu: Dầu thô được tinh chế thành xăng, dầu diesel và các sản phẩm khác. Dầu thô cũng được đốt để tạo ra hơi nước, cung cấp năng lượng cho turbine hoạt động.
● Năng lượng hạt nhân: Các nhà máy điện hạt nhân sử dụng uranium để sản xuất điện. Phản ứng phân hạch hạt nhân tạo hơi nước, sinh ra năng lượng cần thiết để quay turbine sản xuất điện. Năng lượng hạt nhân liên quan chất thải phóng xạ nên cần xử lý cẩn thận.
Năng lượng mới nổi
Những cải tiến trong công nghệ năng lượng đang phát triển các nguồn năng lượng mới, hiệu quả hơn.
● Năng lượng thủy triều: Năng lượng thủy triều khai thác năng lượng từ thủy triều đại dương. Loại năng lượng này dự đoán được và có thể tạo ra lượng điện đáng kể.
● Năng lượng sóng: Tương tự như năng lượng thủy triều, năng lượng sóng thu năng lượng từ sóng bề mặt. Loại năng lượng này đang trong giai đoạn thử nghiệm.
● Pin nhiên liệu hydro: Các pin này chuyển đổi hydro và oxy thành điện. Chúng được sử dụng trong một số phương tiện giao thông và nhà máy điện.
Năng lượng lưu trữ
Lưu trữ năng lượng là giải pháp để quản lý cung và cầu năng lượng, đặc biệt là với các nguồn năng lượng tái tạo.
● Thủy điện tích năng: Phương pháp này lưu trữ năng lượng bằng cách bơm nước lên cao đến một hồ chứa. Khi cần điện, nước sẽ được xả xuống qua các turbine để sản xuất điện.
● Pin: Pin lithium-ion là pin phổ biến để lưu trữ năng lượng từ năng lượng mặt trời và năng lượng gió. Bên cạnh pin lithium-ion, loại pin natri-ion cũng đang được ứng dụng lưu trữ năng lượng.
Hiểu được đặc điểm các loại năng lượng trên giúp chúng ta biết cách sử dụng nhiều nguồn năng lượng khác nhau, tránh phụ thuộc vào một nguồn năng lượng duy nhất. Đồng thời biết cách lựa chọn các nguồn năng lượng sạch hơn, xanh hơn, giảm lượng khí thải carbon, tạo nên một hành tinh khỏe mạnh hơn.
