Akademik Lomonosov, nhà máy điện hạt nhân nổi đầu tiên trên thế giới, do Tập đoàn năng lượng nguyên tử quốc gia Nga (Rosatom) phát triển, thông qua Rosenergoatom, công ty điện lực trực thuộc Rosatom.
Nhà máy điện hạt nhân nổi Akademik Lomonosov được đặt tên theo nhà khoa học người Nga Mikhail Lomonosov ở thế kỷ 18, hoạt động trên con tàu dài 144m, rộng 30m. Tàu có khả năng chứa 70 người.
Akademik Lomonosov, có công suất 70 MW, tuổi thọ hoạt động là 40 năm, có thể gia hạn thêm 10 năm. Lượng điện tạo ra sẽ đủ cung cấp cho hơn 100.000 hộ gia đình ở Nga.
Nhà máy điện hạt nhân nổi Akademik Lomonosov sử dụng uranium làm giàu thấp, chứa ít hơn 20% uranium-235, làm nhiên liệu để sản xuất điện. Akademik Lomonosov được trang bị hai hệ thống lò phản ứng hạt nhân KLT-40S mô-đun nhỏ (SMR), công suất mỗi lò là 35 MW. Các đơn vị lò phản ứng của Akademik Lomonosov sẽ được tái cấp nhiên liệu một lần sau mỗi ba năm hoạt động.
Phần thân tàu nổi của nhà máy điện hạt nhân được đặt vào tháng 4/2007 tại Sevmash ở thành phố Severodvinsk. Vào tháng 8/2008, Rosatom hủy hợp đồng và chuyển phần thân tàu đến nhà máy đóng tàu Baltic ở St Petersburg.
Việc đóng tàu mới bắt đầu vào tháng 5/2009 và thân tàu 21.500 tấn được hạ thủy vào cuối tháng 6/2010. Tiếp đó, hai lò phản ứng hạt nhân được lắp đặt cho tàu vào tháng 10/2013.
Akademik Lomonosov được chuyển từ St.Petersburg đến cảng Murmansk ở tây bắc Nga vào tháng 4/2018, để nạp nhiên liên liệu vào các lò phản ứng. Việc nạp nhiên liệu vào cả hai lò phản ứng được hoàn thành vào tháng 10/2018.
Vào tháng 6/2019, Cơ quan giám sát môi trường, công nghệ và quản lý hạt nhân Nga (Rostekhnadzor) cấp giấy phép hoạt động 10 năm cho Công ty điện lực Rosenergoatom để vận hành tàu Akademik Lomonosov đến năm 2029.
Akademik Lomonosov khởi hành từ cảng Murmansk đến Chukotka qua Bắc Băng Dương vào tháng 8/2019. Sau đó cập cảng Pevek, Chukotka, vào tháng 9/2019.
Các công việc hỗ trợ chính tại cảng biển Pevek bao gồm xây dựng cơ sở hạ tầng ven biển, công trình thủy lợi và các công trình trên bờ.
Akademik Lomonosov được kết nối với mạng lưới điện Chaun-Bilibino ở Pevek, thuộc khu tự trị Chukotka ở Viễn Đông của Nga, vào ngày 19/12/2019.
Akademik Lomonosov bắt đầu phát điện thương mại vào tháng 5/2020, được kỳ vọng là nguồn cung cấp năng lượng ổn định cho thành phố Pevek, cũng như khu vực Chukotka trong tương lai. Akademik Lomonosov được xem như một dự án thử nghiệm cho các nhà máy điện hạt nhân nổi trong tương lai để phục vụ các khu vực xa xôi và hẻo lánh, cũng như các mỏ dầu khí ngoài khơi.