Một nghiên cứu mới phát hiện, mặc dù sử dụng quạt ở tốc độ cao giúp giảm nhẹ nhiệt độ cơ thể, cải thiện sự thoải mái trong thời tiết nóng ẩm, nhưng nó không ngăn chặn hoàn toàn sự tích tụ nhiệt bên trong cơ thể. Trong điều kiện cực kỳ nóng và khô, việc sử dụng quạt đã được chứng minh là làm tăng áp lực lên tim, có thể gây hại nhiều hơn là có lợi.

Các nhà nghiên cứu từ Đại học Sydney, Đại học Monash, Đại học Adelaide của Australia, cùng với Viện tim mạch Montreal, nghiên cứu tác động của việc sử dụng quạt điện trong các điều kiện nhiệt độ khác nhau trên một nhóm 58 người cao tuổi từ 60 tuổi trở lên (tuổi trung bình là 68).

Trong thử nghiệm, 27 người tham gia có tiền sử bệnh động mạch vành, 31 người thì không. Tất cả người tham gia đều trải qua bốn lần tiếp xúc với nhiệt, mỗi lần 3 giờ, cách nhau ít nhất 72 giờ, gồm: Chỉ dùng quạt (lưu lượng gió khoảng 4 m/giây), làm ướt da mà không dùng quạt, làm ướt da có dùng quạt và không can thiệp. Quạt đặt cách người tham gia hơn 1 m.

Trong các buổi làm ướt da, nước ấm được phun sương lên vùng da tiếp xúc của người tham gia để mô phỏng mồ hôi. Quạt điện sử dụng là loại quạt đứng gia dụng tốc độ cao tiêu chuẩn. Những người tham gia tiếp xúc với nhiệt độ phòng xung quanh là 38 độ C, độ ẩm tương đối là 60%, thể hiện điều kiện nắng nóng cao ở trong nhà.

Các nhà nghiên cứu nhận thấy, việc chỉ sử dụng quạt, làm giảm nhẹ nhiệt độ cơ thể trung bình của người tham gia khoảng 0,1 độ C, so với không dùng quạt hoặc làm ướt da, cho thấy một số lợi ích của việc sử dụng quạt điện tốc độ cao. Lượng mồ hôi cũng tăng lên và mọi người cho biết họ cảm thấy mát mẻ, thoải mái hơn.

Điều thú vị, việc làm ướt da có dùng quạt không làm thay đổi nhiệt độ cơ thể, mặc dù nó giúp mọi người cảm thấy thoải mái nhất. Nghiên cứu cho thấy, việc làm ướt da đã ức chế phản ứng đổ mồ hôi tự nhiên, giúp loại bỏ nhiệt khỏi cơ thể. Còn việc làm ướt da đơn thuần không làm thay đổi nhiệt độ cơ thể, mọi người cho biết họ chỉ cảm thấy thoải mái hơn một chút.

Tuy nhiên, khi xét đến điều kiện nhiệt độ và độ ẩm khác nhau, kết quả lại trái ngược. Do nguy cơ mắc các vấn đề tim mạch ở những người mắc bệnh động mạch vành, chỉ có 31 người khỏe mạnh tham gia vào nghiên cứu ảnh hưởng của quạt (27 người còn lại chỉ trải qua điều kiện làm ướt da/không làm ướt da).

Kết quả nghiên cứu cho thấy, trong điều kiện nóng và khô (45 độ C với độ ẩm 15%), việc chỉ sử dụng quạt thực sự làm nhiệt độ cơ thể tăng thêm 0,3 độ C. Mọi người cho biết, họ cảm thấy nóng hơn khi sử dụng quạt trong thử nghiệm này. Nhìn chung, nghiên cứu cho thấy, không chỉ nhiệt độ mà cả lượng nước trong không khí mới quyết định hiệu quả làm mát của quạt điện.

Mối liên hệ giữa việc tiếp xúc với nhiệt độ cao và bệnh tim mạch được ghi nhận rõ ràng, với rất nhiều bằng chứng cho thấy nhiệt độ cao hơn có thể khiến tim phải chịu áp lực lớn hơn. Nguy cơ tử vong do tim mạch đã được chứng minh là tăng gấp ba lần khi nhiệt độ tăng cao trong một đợt nắng nóng.

Nghiên cứu cho thấy, quạt có thể không đủ để loại bỏ các rủi ro sức khỏe trong đợt nắng nóng, đối với những người không có máy điều hòa không khí, các biện pháp can thiệp khác như nơi trú ẩn làm mát và cảnh báo rủi ro nhiệt độ cụ thể hơn, có thể bảo vệ người cao tuổi tốt hơn trong các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt.

Nghiên cứu được công bố trên tạp chí JAMA Network Open.