Tại Ấn Độ, các trang trại điện mặt trời nổi khổng lồ đang biến các hồ chứa thành trung tâm năng lượng tương lai. Trong khi sa mạc từ lâu đã phổ biến năng lượng mặt trời thì các dự án điện mặt trời nổi lại đang mở ra không gian phát triển mới.

Mặc dù chi phí cao hơn và những lo ngại về môi trường, trang trại điện mặt trời nổi giúp tiết kiệm đất, giảm bốc hơi và làm chậm sự nở hoa của tảo, đồng thời tạo ra nguồn điện lớn. Không chỉ một dự án duy nhất, Ấn Độ đang triển khai các hệ thống tương tự trên khắp cả nước.

Từ sa mạc Mojave đến Thar, những vùng đất trống rộng lớn từ lâu đã biến thành địa điểm cho các trang trại điện mặt trời. Nhưng các trang trại điện mặt trời không cần phải nằm trên đất liền. Các tấm pin mặt trời được lắp đặt ngày càng nhiều trên bề mặt hồ và hồ chứa. Các trang trại điện mặt trời nổi này có thể đủ lớn, để nhìn thấy được từ không gian.

Những hình ảnh vệ tinh cho thấy sự phát triển của các mảng điện mặt trời nổi trên một hồ chứa dọc theo sông Narmada ở miền trung Ấn Độ. Hình ảnh được chụp bằng thiết bị OLI-2 (Operational Land Imager-2) trên vệ tinh Landsat 9.

Hồ chứa này nằm ở phía đông đập Omkareshwar và nhà máy thủy điện liên quan, hoàn thành năm 2007, trong bang Madhya Pradesh. Hồ chứa có tổng dung tích 987 triệu m3, trải dài hơn 90 km2. Hình ảnh tháng 1/2025, cho thấy các tấm pin mặt trời trên các nhánh đông bắc và đông nam của hồ chứa, gồm hai dự án điện mặt trời nổi được đưa vào vận hành năm 2024.

Trang trại điện mặt trời nổi Omkareshwar khi hoàn thành đầy đủ, dự kiến có công suất 600 MW, là cơ sở sản xuất điện mặt trời nổi lớn nhất Ấn Độ. Hiện tại, trang trại điện mặt trời nổi Omkareshwar đã đưa vào vận hành tổng cộng 278 MW.

Theo các chuyên gia, hệ thống điện mặt trời nổi có thể đặt ra những thách thức, chẳng hạn như chi phí ban đầu cao hơn, dễ bị tác động trước các sự kiện tự nhiên và ảnh hưởng lâu dài đến chất lượng nước. Tuy nhiên, lợi ích của hệ thống này là khả năng ngăn ngừa bốc hơi nước, cản trở sự phát triển của tảo, cung cấp giải pháp thay thế cho các hệ thống trên đất liền ở những khu vực có không gian hạn chế.

Tại Ấn Độ, bên cạnh trang trại điện mặt trời nổi Omkareshwar, một số hệ thống điện mặt trời nổi cũng được lắp đặt trong thời gian qua. Ví dụ, dự án điện mặt trời nổi ở Ramagundam, Telangana, có công suất 100 megawatt; dự án điện mặt trời nổi ở Kayamkulam, Kerala, có công suất 92 megawatt.