Nam châm điện là loại nam châm sử dụng dòng điện để tạo ra từ trường. Nam châm điện bao gồm một cuộn dây quấn quanh lõi làm bằng vật liệu sắt từ. Khi dòng điện chạy qua dây, nó sẽ tạo ra từ trường xung quanh cuộn dây, có thể hút hoặc đẩy các nam châm hoặc vật liệu từ khác. Độ mạnh của từ trường phụ thuộc vào lượng dòng điện chạy qua dây và số vòng trong cuộn dây.
Ứng dụng trong thiết bị điện tử
Nam châm điện ứng dụng khá phổ biến trong các thiết bị điện, điện tử trong gia đình. Trong quạt điện, cảm ứng điện từ giữ cho động cơ quay liên tục làm cho cánh quạt quay. Trong chuông cửa điện, khi nhấn nút, do lực điện từ, cuộn dây được cấp điện, chuông sẽ kêu. Trong loa và tai nghe, nam châm điện tạo ra từ trường để chuyển đổi âm thanh thành sóng âm, giúp âm thanh sống động trong loa và tai nghe…
Ứng dụng trong thiết bị y tế
Nam châm điện được sử dụng trong một số thiết bị y tế. Ví dụ như máy chụp MRI (Magnetic Resonance Imaging). Thiết bị này có thể quét mọi chi tiết nhỏ trong cơ thể người với sự trợ giúp của điện từ để chẩn đoán bệnh mà không cần phẫu thuật xâm lấn.
Ứng dụng trong thiết bị lưu trữ bộ nhớ và phần cứng máy tính
Trong thiết bị lưu trữ dữ liệu như RAM, nam châm điện giúp lưu trữ thông tin dưới dạng tín hiệu từ để truy xuất nhanh chóng dữ liệu khi cần thiết. Dữ liệu trong các thiết bị điện tử, máy tính thường được lưu trữ ở định dạng điện từ dưới dạng byte và bit.
Ứng dụng trong thiết bị truyền thông
Trong thiết bị truyền thông và viễn thông, nam châm điện được sử dụng trong các anten để tạo ra tín hiệu sóng điện từ. Các xung điện từ và sự tương tác của các tín hiệu khiến điện thoại di động và điện thoại đường dài trở nên rất tiện dụng.
Ứng dụng trong sản xuất điện
Máy phát điện, động cơ điện đều hoạt động theo nguyên tắc cảm ứng điện từ. Hiện tượng cảm ứng điện từ là sự xuất hiện dòng điện cảm ứng trong mạch kín khi từ thông qua mạch đó biến đổi. Tức là, dòng điện tạo ra từ trường khi chuyển động và từ trường lại tạo ra dòng điện. Dòng điện được tạo ra nhờ có nam châm điện và di chuyển vào thiết bị giúp máy phát điện và động cơ điện hoạt động.
Ứng dụng trong hoạt động công nghiệp
Nam châm điện được sử dụng để tách, lọc sắt từ các hỗn hợp kim loại, loại bỏ tạp chất kim loại từ các vật liệu khác. Ứng dụng này phù hợp với ngành công nghiệp khai thác khoáng sản, giúp nâng cao hiệu quả và chất lượng của quá trình sản xuất. Nam châm điện cũng được sử dụng để hút, nâng, cẩu các vật kim loại với khối lượng lớn.
Ứng dụng trong giao thông vận tải
Nam châm điện được sử dụng trong hệ thống tàu đệm từ cao tốc (tàu Maglev) để giảm ma sát, tăng vận tốc của tàu, đảm bảo di chuyển an toàn và hiệu quả.