Quá tải mạch điện là gì?
Tình trạng quá tải mạch điện xảy ra khi bạn sử dụng nhiều điện hơn mức mà mạch điện có thể xử lý một cách an toàn. Nếu bạn đã từng bật quá nhiều đèn, bật máy hút bụi, bật máy sưởi, dùng bàn ủi cùng một lúc thì bạn đã tạo ra tình trạng quá tải mạch điện.
Việc ngắt điện phòng sự cố được kích hoạt bởi cầu dao (hoặc cầu chì) trong bảng công tơ tổng của nhà bạn. Mặc dù cầu dao đáng tin cậy và làm tốt công việc ngăn ngừa chập cháy điện do quá tải, nhưng an toàn nhất là ngăn chặn tình trạng quá tải ngay từ đầu.
Quá tải mạch điện xảy ra như thế nào?
Mạch điện được tạo thành từ hệ thống dây điện, cầu dao (hoặc cầu chì) và các thiết bị điện (chẳng hạn như thiết bị chiếu sáng, thiết bị điện gia dụng,…). Các mạch điện được thiết kế để xử lý một lượng điện nhất định.
Việc sử dụng điện của mỗi thiết bị khi hoạt động, sẽ thêm vào tổng tải trên mạch. Vượt quá tải định mức đối với hệ thống điện trong mạch sẽ khiến cầu dao ngắt nguồn điện của toàn bộ mạch.
Nếu không có cầu dao trong mạch, tình trạng quá tải sẽ khiến hệ thống dây dẫn của mạch quá nóng, có thể làm chảy lớp cách điện của dây và dẫn đến hỏa hoạn.
Các mạch khác nhau có định mức tải khác nhau nên một số mạch có thể cung cấp nhiều điện hơn các mạch khác.
Hệ thống điện trong nhà được thiết kế theo cách sử dụng điển hình của hộ gia đình, nhưng không có gì ngăn cản bạn cắm quá nhiều thiết bị trên cùng một mạch điện. Bạn càng biết nhiều về cách bố trí các mạch điện trong nhà thì bạn càng dễ dàng ngăn chặn tình trạng quá tải.
Dấu hiệu mạch điện quá tải
Dấu hiệu rõ ràng nhất của tình trạng quá tải mạch điện là cầu dao ngắt toàn bộ nguồn điện. Các dấu hiệu khác có thể ít được chú ý hơn:
- Đèn mờ, đặc biệt khi bạn bật thêm các thiết bị điện gia dụng khác cùng lúc, đèn sẽ mờ hơn.
- Ổ cắm hoặc công tắc phát ra tiếng kêu.
- Nắp ổ cắm hoặc công tắc cảm thấy nóng khi chạm vào.
- Mùi khét từ ổ cắm hoặc công tắc.
- Phích cắm hoặc ổ cắm bị cháy sém.
- Dụng cụ điện, thiết bị điện gia dụng hoặc thiết bị điện tử dường như không đủ điện để hoạt động.
Mùi khét và các thiết bị điện nóng bất thường cũng có thể chỉ ra các vấn đề khác về hệ thống dây điện, chẳng hạn như các điểm nối lỏng lẻo hoặc đoản mạch.
Quá tải mạch điện có thể gây chập cháy ổ cắm điện
Giải pháp ngăn ngừa quá tải mạch điện
Bước đầu tiên để ngăn ngừa tình trạng quá tải mạch điện là tìm hiểu xem mạch nào cấp nguồn cho thiết bị nào. Khi bạn đã nắm cơ bản bố cục của mạch điện, bạn có thể tính toán định mức tải an toàn của từng mạch để biết có thể vận hành bao nhiêu thiết bị điện trên mạch đó.
Ví dụ: Nếu đèn nhà bếp của bạn mờ đi khi bạn bật lò nướng (thiết bị rất tốn điện), điều đó cho bạn biết rằng lò nướng và đèn nằm trên cùng một mạch và bạn sử dụng gần đạt cực đại công suất mạch.
Nếu tính toán mạch điện của bạn cho thấy rằng bạn đang sử dụng nhiều công suất từ mạch điện hơn số tải an toàn, bạn đang vượt quá tải định mức hoặc thường xuyên làm mạch điện bị quá tải, có một số cách để giảm tải cho mạch điện nhằm tránh quá tải:
- Chuyển các thiết bị cắm điện vào mạch điện ít được sử dụng hơn (chẳng hạn ổ cắm ở khu vực ít sử dụng).
- Nhớ không bật quá nhiều thứ cùng một lúc. Ví dụ: tắt ti vi và hệ thống âm thanh trong khi bạn đang hút bụi (thực tế tiếng ồn của máy hút bụi khiến bạn cũng không thể nghe âm thanh từ ti vi!).
- Giảm phụ tải chiếu sáng bằng cách thay bóng đèn sợi đốt hoặc đèn halogen bằng bóng đèn LED hoặc bóng đèn CFL (huỳnh quang compact) tiết kiệm năng lượng.
- Lắp mạch mới cho các thiết bị điện có yêu cầu công suất cao. Ví dụ: Nếu bạn vận hành nhiều dụng cụ điện trong ga ra để xe. Ga ra của bạn đang sử dụng một mạch 15 amp, bạn hãy lắp một mạch mới 20 amp, để cung cấp một vài ổ cắm mới cho ga ra của bạn.