Tĩnh điện là gì?

Tĩnh điện là hiện tượng mất cân bằng điện tích trên bề mặt của một vật, chính xác hơn là sự mất cân bằng giữa điện tích âm và điện tích dương trong các nguyên tử. Nguyên nhân chính gây ra hiện tượng tĩnh điện là khi hai vật rắn cọ xát vào nhau, một vật mất electron sẽ mang điện tích dương, một vật nhận electron sẽ mang điện tích âm. Electron có thể di chuyển từ vật này sang vật kia tạo ra sự mất cân bằng điện tích.

Việc bạn bị “giật điện” theo cách này khi chạm vào một vật nào đó là vì bạn “tạo ra” tĩnh điện. Cú giật tê tê mà bạn cảm thấy, đôi khi là kết quả của sự chuyển động nhanh chóng của các electron này.

Cơ thể người là một bộ máy điện hóa rất đặc biệt, có thể tạo ra một lượng điện năng cực nhỏ. Đó là lý do vì sao khi bạn vô tình chạm tay vào nắm cửa bằng kim loại, điện tích âm trên cơ thể sẽ tiếp tục tăng lên cho đến khi đủ sản sinh ra lượng điện yếu cho phép tích điện giữa bàn tay và tay nắm cửa, đủ gây cảm giác hơi tê.

Vì sao tĩnh điện thường xuất hiện khi trời lạnh?

Hiện tượng tĩnh điện xuất hiện phổ biến nhất vào mùa đông hoặc khi khí hậu xung quanh chúng ta khô. Theo các nhà khoa học, tĩnh điện đa số xảy ra trong thời tiết giá lạnh, hanh khô vì không khí lúc này thường thiếu độ ẩm cần thiết cho điện tích duy trì sự cân bằng.

Một ví dụ thường gặp trong mùa đông là khi chải đầu bằng lược nhựa, sự ma sát giữa lược và tóc, làm dịch chuyển điện tích âm từ tóc sang lược, kết quả là lược mang nhiều điện tích âm hơn nên nó nhiễm điện âm, còn tóc bị mất điện tích âm nên nhiễm điện dương. Do tóc và lược nhiễm điện trái dấu nên chúng cứ hút lấy nhau nên khó chải đầu.

Nếu bạn chải tóc bằng lược kim loại, hoặc vào mùa hè, sẽ không thấy hiện tượng này. Vì khi dùng lược kim loại, nếu có điện tích âm nào di chuyển sang lược, ngay lập tức các điện tích dương từ tay ta đến “ghép đôi” với các điện tích âm lạc loài đó (gọi là sự trung hoà điện). Còn vào mùa hè, dù chải đầu bằng lược nhựa, sự trung hoà điện vẫn được tiến hành từ độ ẩm khá cao có sẵn trong không khí.

Bạn cũng có thể thấy vào mùa đông, mỗi lần cởi áo len, áo khoác ra, sẽ nghe thấy những tiếng kêu lách tách. Hoặc khi cởi bỏ mũ lại thấy tóc dựng lên.

Giải pháp phòng tránh tĩnh điện

Hiện tượng tĩnh điện khá quen thuộc trong cuộc sống thường ngày. May mắn là tĩnh điện không gây ảnh hưởng tới sức khỏe, dẫu đôi khi gây ra chút phiền toái. Bạn có thể xem xét một số giải pháp sau để phòng tránh tĩnh điện.

+ Tăng độ ẩm trong không khí. Sử dụng thêm máy tạo độ ẩm để giải quyết độ ẩm trong không khí thấp đáng kể trong phòng vào mùa đông. Nhờ vậy, giúp hạn chế hiện tượng tĩnh điện.

+ Sử dụng quần áo có chất liệu vải tự nhiên. Quần áo có chất liệu sợi tổng hợp như polyester, nylon có thể dễ dẫn tới tĩnh điện. Thế nên, bạn có thể dùng quần áo có chất liệu vải tự nhiên như cotton. Việc ngâm với nước xả vải cũng có thể giúp làm mềm quần áo, hạn chế tĩnh điện. Phơi quần áo cũng là cách giúp giảm tĩnh điện, thay vì làm khô quần áo bằng máy sấy.

+ Thoa kem dưỡng ẩm thường xuyên. Duy trì và tăng cường độ ẩm cho làn da là điều vô cùng cần thiết trong thời tiết hanh khô. Mọi người có thể thoa kem dưỡng ẩm thường xuyên, đặc biệt là khi mặc quần áo có chất liệu như polyester, nylon.

+ Tạm ngưng dùng lược nhựa. Vào mùa đông, lược nhựa sẽ làm phát sinh tĩnh điện với tóc thường xuyên hơn, tóc khó chải hơn. Thay vào đó, bạn sử dụng lược bằng gỗ hay lược kim loại. Hoặc xịt tóc ẩm một chút để chải đầu thì sẽ không bị tóc hút vào lược.