Những câu hỏi phổ biến về bóng đèn

Câu hỏi: Có mấy loại bóng đèn?

Trả lời:

+ Đèn sợi đốt. Đèn sợi đốt chiếu sáng bằng cách đốt nóng dây tóc làm bằng vonfram. Khi có dòng điện chạy qua, dây tóc nóng lên và phát ra ánh sáng. Đèn sợi đốt chủ yếu sử dụng ở các hộ gia đình.

+ Đèn HID. Đèn HID (viết tắt của High Intensity Discharge) là tên gọi chung cho các loại đèn cao áp. Đèn HID rất sáng, nhưng chúng cần thời gian khởi động để đạt độ sáng tối đa. Đèn HID thường sử dụng ở các nơi cần nguồn sáng mạnh như phòng tập gym, nhà kho, bãi đỗ xe, sân vận động, đèn đường, đèn chiếu sáng sân bãi.

+ Đèn halogen. Đèn halogen được xem là bản nâng cấp bóng đèn sợi đốt, nghĩa là cũng có dây tóc vonfram, với một hỗn hợp khí trơ, một lượng nhỏ khí halogen. Đèn halogen có hiệu suất chiếu sáng và nhiệt độ màu cao hơn đèn sợi đốt. Đèn halogen phù hợp sử dụng trong các hệ thống quang học nhỏ gọn như máy chiếu, đèn pha xe máy, ô tô.

+ Đèn huỳnh quang. Đèn huỳnh quang hay gọi đơn giản là đèn tuýp. Khi bật đèn, hiện tượng phóng điện giữa hai điện cực (bằng vonfram) phát ra tia tử ngoại (tia cực tím), tác dụng vào lớp bột huỳnh quang (chủ yếu là phosphor) làm đèn phát sáng. Để giúp hiện tượng phóng điện xảy ra, cần có tăng phô (chấn lưu) và chuột (starter).

+ Đèn compact. Đèn compact thực chất là loại đèn huỳnh quang công suất nhỏ, có ống thủy tinh uốn gấp hình chữ U, 2U, 3U hoặc ống xoắn. Đèn compact sử dụng chấn lưu điện tử để khởi động và duy trì dòng điện ổn định nên không gây hiện tượng ánh sáng nhấp nháy như đèn tuýp huỳnh quang.

+ Đèn LED. Đèn LED là loại đèn phổ biến nhất hiện nay, đang dần thay thế các loại đèn thông thường khác. Đèn LED tạo ra ánh sáng dựa trên hoạt động của các diode phát quang bằng cách truyền dòng điện qua nó.

Câu hỏi: Có phải công suất bóng đèn càng cao, đèn càng sáng?

Trả lời: Công suất bóng đèn được tính bằng watt (W). Trước đây, công suất là chỉ số tốt nhất về độ sáng của bóng đèn. Quy luật là càng có nhiều điện năng (watt) đi vào, càng có nhiều ánh sáng phát ra. Nhưng với sự phát triển của nhiều loại đèn tiết kiệm năng lượng, điều này không còn đúng nữa. Các loại đèn tiết kiệm năng lượng (như đèn LED, đèn compact) không mất nhiều năng lượng do tỏa nhiệt (như đèn sợi đốt) nên hiệu quả hơn nhiều và cần ít điện hơn để tạo ra cùng một lượng ánh sáng. Ví dụ, đèn LED 5W có thể sáng bằng đèn sợi đốt 50W.

Câu hỏi: Lumens là gì?

Trả lời: Lumen (lm) là đơn vị đo lượng ánh sáng phát ra từ bóng đèn. Đây là cách dễ nhất để xác định độ sáng của bóng đèn. Số lumen càng cao thì bóng đèn càng sáng. Bóng đèn gia dụng tiêu chuẩn có các độ sáng khác nhau, nhưng số lumen thường trong khoảng 300 – 800 lumen. Một số bóng đèn cao áp (HID), độ sáng có thể lên tới hàng chục nghìn lumen.

Câu hỏi: Sự khác biệt giữa watt và lumen là gì?

Trả lời: Lumens được sử dụng là thước đo lượng ánh sáng một bóng đèn phát ra, số lumen càng cao thì bóng đèn càng sáng. Trong khi đó, công suất (watt) cho biết điện năng mà bóng đèn sử dụng, số watt càng cao, càng tốn nhiều điện để thắp sáng bóng đèn.

Câu hỏi: Nhiệt độ màu của bóng đèn là gì?

Trả lời: Nhiệt độ màu của bóng đèn là thang đo mức độ “ấm” (màu trắng vàng) hoặc “mát” (màu trắng xanh) của ánh sáng từ bóng đèn. Nhiệt độ màu được đo bằng đơn vị Kelvin (K). Số K cao hơn biểu thị ánh sáng mát hơn, số K thấp hơn biểu thị ánh sáng ấm hơn. Ví dụ: Ánh sáng trắng ấm (3000K); ánh sáng trắng mát (4000K); ánh sáng ban ngày (6000K).

Câu hỏi: Ý nghĩa của các chữ trên bóng đèn là gì?

Trả lời: Mỗi loại bóng đèn có các đặc điểm riêng, được biểu thị bằng một hay hai chữ cái và một số, được gọi là mã bóng đèn. Chữ cái trên bóng đèn đề cập đến hình dạng các loại bóng đèn, từ A-T. Loại A nói chung là bóng đèn tiêu chuẩn dùng trong các gia đình. Loại G hình tròn. Loại C hình dạng giống ngọn lửa nến. Loại T hình ống như đèn tuýp… Nhận biết các loại bóng đèn khác nhau, giúp bạn xác định loại bóng đèn nào phù hợp nhu cầu đang tìm kiếm.

Câu hỏi: Tại sao bóng đèn có nhiều kích cỡ khác nhau?

Trả lời: Bóng đèn có nhiều kích cỡ khác nhau phục vụ nhiều mục đích sử dụng khác nhau, chẳng hạn như đèn tủ lạnh, đèn trần nhà, đèn bàn, đèn sân vườn… Bên cạnh đó, có thể cả mục đích thẩm mỹ. Ví dụ, đèn đeo trần nhà nhưng có hàng chục loại đèn trần nhà khác nhau. Các thương hiệu khác nhau cũng có thể giới thiệu nhiều kích cỡ khác nhau để tạo ra sự cạnh tranh các sản phẩm trên thị trường.

Câu hỏi: Đèn LED có bị nóng không?

Trả lời: Bóng đèn sợi đốt tạo ra ánh sáng bằng cách đốt nóng dây tóc ở nhiệt độ rất cao, khiến bóng đèn sợi đốt rất nóng. Bóng đèn LED cũng như tất cả thiết bị điện, khi hoạt động chúng vẫn tạo ra nhiệt nhưng không đến mức quá nóng khi chạm vào. Đèn LED thường có bộ tản nhiệt được tích hợp bên trong. Vì vậy, chúng không nóng như bóng đèn sợi đốt.

Câu hỏi: Bật, tắt bóng đèn thường xuyên, có làm giảm tuổi thọ của bóng đèn?

Trả lời: Tất cả bóng đèn đều có tuổi thọ danh nghĩa. Tuổi thọ bóng đèn bị ảnh hưởng bởi số lần chúng được bật, tắt. Bóng đèn càng bật, tắt thường xuyên thì tuổi thọ hoạt động của chúng càng giảm. Với đèn sợi đốt, đèn halogen, tốt nhất là tắt các đèn này bất cứ khi nào không cần thiết. Với đèn huỳnh quang compact (CFL), tuổi thọ của đèn bị ảnh hưởng nhiều bởi số lần bật, tắt. Nhìn chung, bạn không nên bật, tắt bóng đèn thường xuyên, nếu bạn ra khỏi phòng dưới 15 phút, hãy để nó bật, nếu bạn ra khỏi phòng trên 15 phút, hãy tắt nó đi. Với đèn LED, tuổi thọ của đèn LED ít chịu ảnh hưởng của việc bật, tắt thường xuyên. Đặc điểm này mang lại cho đèn LED một số lợi thế khác biệt khi sử dụng.